Extra maatregelen tegen overgewicht

Als je de overgewicht pandemie aan wil pakken, moet de eetomgeving gezonder worden. Op verzoek van het RIVM hebben experts op het gebied van preventie en leefstijl extra maatregelen tegen overgewicht en problematisch alcoholgebruik opgesteld om dit verder terug te dringen. Volgens het RIVM zijn de ambities uit het Nationaal Preventieakkoord uit 2018 niet haalbaar zonder deze extra maatregelen. Het Voedingscentrum vraagt het aankomende kabinet hiermee voortvarend aan de slag te gaan.

10 maatregelen tegen overgewicht

In het Nationaal Preventieakkoord staat dat in 2040 nog maar 38% van de Nederlandse volwassenen overgewicht zou hebben (niveau van 1996). Al snel schatte het RIVM in dat de ambities niet gehaald zouden worden met de huidige afspraken uit dat akkoord. Het RIVM heeft nu, op verzoek van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), onderzocht welke extra maatregelen tegen overgewicht ingezet kunnen worden om de doelstellingen wel te halen. Experts van diverse universiteiten en kennisorganisaties zijn daarvoor geraadpleegd. Hun kennis is door het RIVM gebundeld in een top 10 van maatregelen voor overgewicht.

Gezonde voeding goedkoper maken, door bijvoorbeeld geen BTW te hebben op producten uit de Schijf van Vijf.
Het aantal verkooppunten van fastfood verminderen.
Een suikertaks invoeren voor frisdranken en andere producten met toegevoegde suikers.
Het aandeel Schijf van Vijf producten in reclame-uitingen verhogen en marketing van producten buiten de Schijf van Vijf verbieden (ook in supermarkten).
Water overal (in restaurants en kantines) gratis serveren.
Snoepautomaten verbieden op publieke plaatsen zoals scholen, universiteiten en ziekenhuizen.
Het beweeggedeelte van de Gecombineerde Leefstijl Interventie vergoeden, in ieder geval voor mensen met een minimum inkomen.
‘True pricing’ toepassen: de kosten met betrekking tot gezondheid en milieu in de prijs van voeding doorberekenen.
Belasting heffen op ultra bewerkt voedsel
Met werkgevers afspraken maken over een gezond voedingsaanbod op de werkplek en over bewegen op de werkvloer.

Roken en alcoholgebruik

Naast extra maatregelen tegen overgewicht staan in het Nationaal Preventieakkoord ook afspraken om roken en problematisch alcoholgebruik terug te dringen. Met de maatregelen uit het akkoord is het volgens het RIVM haalbaar om het aantal volwassen rokers te laten dalen naar minder dan 5% in 2040. Wat betreft het problematisch alcoholgebruik zijn wel extra maatregelen nodig om de ambities te halen. Daarom is er ook een voorstel voor 10 maatregelen tegen problematisch alcoholgebruik.

10 maatregelen tegen problematisch alcoholgebruik

Invoeren van een wettelijke minimumprijs voor alcohol.
De accijns op alcoholhoudende dranken geleidelijk verhogen zodat de prijs van alcoholhoudende drank hoger wordt dan van alcoholvrije drank.
Brouwers laten stoppen met alcoholmarketingactiviteiten richting besturen van (studenten)verenigingen en alleen reclame laten maken voor alcoholvrij in de (studenten)horeca.
Een algeheel verbod invoeren op marketing van alcoholhoudende dranken (inclusief sluikreclame).
Sport- en culturele verenigingen niet meer afhankelijk laten zijn van de verkoop van alcohol, bijvoorbeeld door verhoging van subsidies.
Verbod op aanbiedingen van alcoholhoudende drank.
Alcoholhoudende drank alleen in slijterijen verkopen.
Universiteiten en hogescholen alcoholbeleid laten ontwikkelen en implementeren (alcoholverkoop en marketing).
Artsen de gezondheidseffecten van alcohol vaker richting hun patiënten laten communiceren en in hun opleiding aandacht besteden aan de gevolgen van alcoholgebruik.
Alcoholmarketing in de supermarkt verbieden.

Haalbaarheid en noodzaak

In dit onderzoek is niet gekeken naar de haalbaarheid van de voorgestelde maatregelen tegen overgewicht en problematisch alcoholgebruik, bijvoorbeeld of er genoeg geld of draagvlak voor is. Daarnaast is het nodig om de maatregelen door te berekenen om te bepalen in hoeverre de ambities uit het Nationaal Preventieakkoord hiermee wel binnen bereik komen. Het Voedingscentrum ziet de noodzaak om dit soort maatregelen snel door te voeren.

Vergelijkbaar rapport

De Raad voor de Volksgezondheid en Samenleving (RVS) pleit in een net verschenen rapport dat de overheid meer moet doen om ongezond eetgedrag tegen te gaan en om gezonde keuzes te bevorderen om zo gezondheidsachterstanden terug te dringen. De maatregelen die de RVS voorstelt in het rapport komen sterk overeen met de door het RIVM voorgestelde maatregelen. Ook de RVS stelt een suikertaks, BTW-verlaging op gezond eten, een verbod op reclame voor ongezond voedsel en minder fastfood verkooppunten voor.

Bronnen
RIVM, Nieuws voor Diëtisten, Voedingscentrum

Wil jij persoonlijk advies voor een gezonde leefstijl?

Maak dan vrijblijvend een afspraak om jouw wensen en mogelijkheden te bespreken.

Maak een afspraak