Bij overgewicht heeft het lichaam een te hoog vetpercentage. Al langere tijd is bekend dat het gezondheidsrisico voor buikvet groter is dan voor vet dat elders in ons lichaam is opgeslagen. De afgelopen jaren is er veel onderzoek gedaan naar het soort vet dat we in ons lichaam hebben, namelijk wit vetweefsel en bruin vetweefsel.
Wit vetweefsel zorgt voor energieopslag in het lichaam. Bruin vetweefsel zorgt er mede voor dat we op temperatuur blijven en gebruikt energie om warmte te produceren. Het zorgt ervoor dat het lichaam warm blijft en meer calorieën verbrandt. Baby’s hebben een hoog percentage bruin vetweefsel dat er voor zorgt dat ze niet afkoelen. Als bruin vetweefsel niet geprikkeld wordt, dan neemt het in volume af. Bij ouderen is er vrijwel altijd minder bruin vetweefsel dan bij jongeren. Daarnaast hebben mensen met overgewicht minder actief bruin vetweefsel dan slanke mensen.
Flink afvallen zorgt voor aanmaak bruin vetweefsel
Onderzoek naar bruin vetweefsel krijgt wereldwijd veel aandacht, omdat het een grote rol zou kunnen spelen in de oplossing van het toenemende probleem van overgewicht. Slanke mensen hebben, in tegenstelling tot dikke mensen, relatief veel bruin vetweefsel. Uit onderzoek van het Maastricht UMC blijkt dat mensen met overgewicht die flink afvallen, bruin vetweefsel kunnen aanmaken. Ook kou en nachtelijk licht hebben invloed op het gehalte aan bruin vetweefsel. Er wordt onderzoek gedaan naar het effect van voeding op bruin vetweefsel, maar daar zijn nog geen resultaten van.
Bruin vetweefsel stimuleren met kou
Onderzoekers hebben aangetoond dat het menselijk lichaam bruin vetweefsel kan aanmaken gedurende regelmatige periodes van kou. Hierdoor neemt het energieverbruik toe. Door in de winter de verwarming een paar graden lager te zetten of een trui minder aan te trekken, wordt de aanmaak van bruin vetweefsel gestimuleerd. Proefpersonen die werden afgekoeld gingen tot wel 15% meer energie verbruiken. Het werkt al bij 17 of 18 graden, voor veel mensen is het voldoende om de verwarming 2 of 3 graden lager te zetten.
Nachtelijk licht verstoort
Verstoring van het dag-nachtritme kan leiden tot overgewicht doordat bruin vet minder energie verbrandt als het ’s nachts te licht is. Om het bruine vetweefsel actief te houden lijkt het dus belangrijk om te slapen in een koele en verduisterde kamer. De onderzoekers denken dat vermindering van de activiteit van bruin vetweefsel verklaart waarom een verstoorde slaapcyclus bij mensen kan leiden tot overgewicht. Normaal gesproken zorgt een optimaal dag-nachtritme ervoor dat het bruine vetweefsel actief energie verbrandt.
Bron: Maastricht UMC+ en LUMC